وقتی سخنرانی تکان دهنده «شیخ احمد» وارد یک سرود شد

خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ کتاب «برخیزید» مشتمل بر خاطرات شفاهی سیدحمید شاهنگیان از آهنگسازان و پیشکسوتان موسیقی انقلاب یکی از مهم‌ترین آثار مکتوب مرتبط با تاریخ تولید سرودها و ترانه‌های انقلابی است که در سال ۱۳۹۸ با مصاحبه محمدجواد کربلایی و مرتضی قاضی و تحقیق و تدوین روح الله رشیدی توسط دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این کتاب به واسطه گفت‌وگوهای مبسوطی که محققان و تدوین‌کنندگان اثر با سیدحمید شاهنگیان داشته‌اند، یکی از مهم‌ترین مراجع مورد وثوق مرتبط با تاریخ شفاهی موسیقی انقلاب اسلامی است که می‌تواند در برگیرنده شناخت ابعاد جدیدی از فرهنگ و هنر مردمی انقلاب باشد. چارچوبی که در آن توجه به این قسمت از فعالیت‌های فرهنگی هنری هنرمندان و مردم در جریان انقلاب اسلامی به شدت مهم و ضروری است و می‌تواند روایت یکی از مسیرهای رو به پیشرفت فعالیت‌های فرهنگی در کشورمان را پیش روی مدیران و سیاستگذاران این عرصه قرار دهد.

فرآیندی هدفمند با حضور تمام اقشار جامعه که در آن دوران نهایت تلاش خود را به واسطه همدلی و همراهی که داشتند برای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی انجام دادند و شرایطی را فراهم آوردند تا به واسطه ابزار فرهنگ و هنر، فرهنگ انقلابی را به سمت پیروزی رهنمون سازند. فضایی که قطعاً قسمت مهمی از تاریخ انقلاب اسلامی را رقم زده اما بسیاری از مردم با آن آشنا نیستند و در این مسیر چه بهتر که مجموعه‌های فرهنگی و هنری فعال در این عرصه بتوانند از دریچه فرهنگ و هنر به انعکاس آنچه در جریان پیروزی انقلاب اسلامی ایران و پس از آن صورت گرفت، بپردازند.

فرا رسیدن بهمن ماه و نزدیک شدن به ایام دهه فجر انقلاب اسلامی بهانه‌ای شد تا بار دیگر با انعکاس دوباره فرازهایی از این کتاب به بازآفرینی خاطرات یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین هنرمندان جریان انقلاب بپردازیم که به واسطه موسیقی کارهای مهمی را در این عرصه انجام داده است.

البته آنچه در پروژه «خاطره‌بازی با اهالی موسیقی انقلاب» صورت می‌گیرد، فقط محدود به انعکاس فرازهای کتاب «برخیزید» نمی‌شود و گروه هنر خبرگزاری مهر در آینده گزارش‌ها، گفت‌وگوها و نوشته‌های رسانه‌ای دیگری از فعالان عرصه انقلاب اسلامی را پیش روی مخاطبان قرار می‌دهد.

در بیست و دومین شماره از این سلسله گزارش به انعکاس خاطرات شفاهی سیدحمید شاهنگیان آهنگساز و نوازنده موسیقی از روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی و نحوه ساخت و تولید سرودها و آهنگ‌های انقلابی مرتبط با این روزهای پرالتهاب پرداختیم که در بخشی از کتاب «برخیزید» مورد توجه محققان و پژوهشگران مرتبط با تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران و دفاع مقدس قرار گرفته است.

حمید شاهنگیان در این بخش از کتاب پس از مرور خاطرات خود درباره تلاشی که برای ساخت سرود یک نفره ۱۷ شهریور کرده بود، ادامه داده است: قرار شد که ما این سرود [سرود ۱۷ شهریور] را در سطح وسعی منتشر کنیم. شهاب گنابادی گفت: «محتوای نوار کم است. اگر بخواهیم این نوار را پخش کنیم، مدتش کوتاه است و زود تمام می شود. باید بتوانیم یک نوار کامل پر کنیم.»

قرار شد سرود را با یک سری از صداهای دیگر تلفیق کنیم. یکی از این صدا، صدا سخنرانی آقای کافی بود. مرحوم شیخ احمد کافی سخنرانی عجیب و تکان دهنده ای در مسجد جامع انجام داده بود. در آن سخنرانی، اسم امام را آورده بود و از غربت امام و این جور مسایل حرف زده بود.

به دنبال این سخنرانی، مردم گریه شدیدی می کردند. این سخنرانی شور انقلابی عجیبی ایجاد کرده بود. من ابتدا بخشی از کلام او را پخش کردم. بلافاصله دنباله اش سرود را گذاشتم. بعد بخشی از حرف های دکتر شریعتی را هم گذاشتم و همین طور بعد از آن، سرود را تکرار کردم. دوباره بخشی از فرمایشات حضرت امام درباره ۱۷ شهریور را گذاشتم کنار این ها. مرتب سرود گذاشتم و نوار را پر کردم.

همه سرودی که من خواندم، بیشتر از چهار پنج دقیقه نبود. ولی نواری که تدوین شد. چیزی حدود نیم ساعت شد. مثلا شریعتی می گفت: «بعد از آنکه تو رفتی، آری این چنین بود برادر ...» بعد بخشی از سرود را گذاشتم: «درود، درود، درود به روان پاک شهید راه خدا». بعد مثلا تکه ای از صحبت های امام را گذاشتیم؛ «من به چه کسی باید تسلیت بگویم؟ به مردم ایران تسلیت بگویم؟ به مادران پسرمُرده؟» امام این سخنرانی را در نجف انجام داده بود. فقط بخش های کمی از آن به دست ما رسیده بود. از صدای تیراندازی های روز ۱۷ شهریور هم استفاده کردیم.

نوار ضبط شده این صدا را محمد توسلی آورد و داد و به من. خیلی هم مراقب بود و توصیه می کرد که به کسی ندهید. بعد از اینکه نوار کامل شد و او هم شنید، گفت این واقعا در ایران ضبط شده؟ من هم به شوخی گفتم: «نه رفته خارج ضبط شده».

سعی کردم در این نوار، حضور همه گروه های مردمی را در جریان انقلاب تصویرسازی کنم؛ به شکلی که وقتی به نوارگوش می کنیم. بتوانیم آن حضور عمومی را احساس کنیم. ساخت این اثر خیلی سخت بود اما لذتش به همین سختی اش بود. (با توجه به توضیحات راوی، سرود ۱۷ شهریور اواخر مهر ۱۳۵۷ به صورت عمومی منتشر شده است.)

همان روزها بود که شخصی به نام نجفی، نمایشگاه عکس ۱۷ شهریور را جلوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران در میدان ۲۴ اسفند تشکیل داد. این، مردمی‌ترین مکان برای چنین نمایشگاهی بود. نمایشگاه برپا شد. ما آنجا غیر از آهنگ «زوربا» هیچ چیز نداشتیم که بدهیم دست مردم. من نوار ۱۷ شهریور را رساندم دست دوستان و آنجا به شکل گسترده ای توزیع شد. مردم دسته دسته به تماشای عکس های شهدا و مجروحان ۱۷ شهریور می آمدند؛ صحنه های عجیبی که تماشای آن ها، در واقع به نوعی تکرار واقعه ۱۷ شهریور بود.

استقبال مردم به اندازه ای بود که وقتی داشتند از نمایشگاه بیرون می رفتند، انگار نماز جمعه تمام شده است. فوج فوج از یک طرف وارد می شدند و از طرف دیگر می رفتند بیرون. اغراق آمیز نیست اگر بگویم هیچ کس در تهران نبود که این نمایشگاه را ندیده باشد یا نوار آن را نشنیده باشد. همه دنبال این نوار می گشتند. می پرسیدند که نوار از کجا آمده است. بعضی ها هم می گفتند نوار در خارج تولید شده است.

تاثیر سرود از خیلی کارهای دیگر بیشتر بود؛ حتی از نمایشگاه. یک بار درخیابان بچه ای را دیدم که داشت با دوچرخه می رفت و سرود ۱۷ شهریور را زیرلب می خواند. این نشان می داد که سرود رفته به درون خانواده ها و نفوذ کرده است در دل مردم. این حس برایم خوشایند بود. البته در انتشار وسیع سرود، بعضی اتفاقات مانند برگزاری نمایشگاه عکس خیلی کمک کرد.

بعضی قسمت‌های سرود تبدیل شده بود به شعار مردم در تظاهرات. یک بار داشتم از روی پل حافظ می آمدم که دیدم مردم دارند بعضی بیت‌ها را می خوانند، منتها تغییراتی هم در آن داده اند. من چون اولش را با «ای که» شروع کرده بودم، در ادامه گفته بودم: «۱۷ شهرِوَر روز ننگ تو». مردم این «ای که» و مقدمات را حذف کرده بودند و می گفتند: «۱۷ شهرور روز ننگ شاه، ۱۷ شهرور افتخار ما».

ادامه دارد ...

کد خبر 6012703 علیرضا سعیدی

منبع: مهر

کلیدواژه: موسیقی انقلاب حمید شاهنگیان موسیقی ایرانی چهل و دومین جشنواره فیلم فجر جشنواره فیلم فجر چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر تئاتر ایران هنرمندان تئاتر جمشید جم موسیقی انقلاب فیلم سینمایی فیلم مستند بنیاد سینمایی فارابی تئاتر کودک و نوجوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی محمود کلاری انقلاب اسلامی ۱۷ شهریور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۶۵۷۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رفع محرومیت تنها با عمل انقلابی امکان پذیر است

فرمانده کل سپاه در پیامی به مناسبت سالروز تشکیل بسیج سازندگی تاکید کرد: باور داریم رفع محرومیت تنها با عمل انقلابی و اعتماد به نیروی انسانی مخلص امکان‌پذیر خواهد بود. - اخبار سیاسی -

به گزارش گروه دفاعی خبرگزاری تسنیم، سردار سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پیام تبریک به مناسبت فرا رسیدن 17 اردیبهشت ماه روز  بسیج سازندگی گفت: حضور مجاهدانه و هوشمندانه در صحنه‌های پرمسئوولیت خدمت رسانی و مردم یاری با نصب العین قرار دادن منویات و رهنمودهای حکیمانه رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی از شاخصه‌های برجسته‌ی «سازمان بسیج سازندگی» است.

متن پیام به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

 کار جهادی به معنای کار برخاسته از ایمان و به کارگیرنده هرچه بیشتر از ظرفیت وجودی انسان است مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

17 اردیبهشت ماه در تقویم تاریخی میهن اسلامی مزین به نام "بسیج سازندگی" از نهادهای روییده از بطن حقیقت انقلاب اسلامی است؛ امروز بسیج سازندگی ارائه تعریف نوینی از مدیریت جهادی در عرصه‌های خدمت خالصانه و بی منّ و اذی در پرتو ولایتمداری در مسیر تابناک آرمان‌های انقلاب اسلامی به شمار می‌رود.

بسیج سازندگی طی سال‌های فعالیت خود با اتکا به انگیزه و همت والای جوانان مومن و انقلابی و ورود به میدان‌های سازندگی ،خدمت رسانی و محرومیت زدایی و دیگر عرصه‌های مختلف نیاز کشور به ویژه عمرانی، آبرسانی، نهضت کمک‌های مومنانه، اقتصاد مقاومتی و نهضت مسکن محرومان و شتافتن به کمک مردم در بلایای طبیعی، به شایستگی از توانمندی‌های شگفت آور و غیر قابل انکار خود برای آبادانی ایران عزیز رونمایی کرد و با ترسیم نقش موثر پویا و حیاتبخش تجربه گرانبها و الهام بخشی فراروی علاقمندان به انقلاب و نظام اسلامی فراتر از جغرافیای این سرزمین گشود.

حضور مجاهدانه و هوشمندانه در صحنه‌های پرمسئولیت خدمت رسانی و مردم یاری با نصب العین قرار دادن منویات و رهنمودهای حکیمانه رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (مد ظله العالی) از شاخصه‌های برجسته ی " سازمان بسیج سازندگی" است که موجبات گسترش فرهنگ و تفکر ناب جهادی بعنوان یادگار ارزشمند حضرت امام خمینی (ره ) را بین جوانان ایران اسلامی رقم زده است.

اینک در گام دوم انقلاب اسلامی که تجلی عزت مداری، اقتدار ، پیشرفت و شکوه ایران عزیز در مسیر تمدن سازی و درک عصر ظهور است، باور داریم رفع محرومیت تنها با اتکال به خداوند متعال و برخورداری از تفکر و روحیه جهادی و عمل انقلابی و اعتماد به نیروی انسانی مخلص و شیفته خدمت و فداکاری امکان‌پذیر خواهد بود.

اینجانب سالروز تشکیل بسیج سازندگی را به مسئولین ارجمند و یکایک جهادگران خدوم این نهاد مقدس تبریک می‌گویم و امیدوارم حرکت متعهدانه و مخلصانه جهادگران ولایی و انقلابی تحت تعالیم اسلام ناب محمدی (ص) و آموزه‌های تاریخی انقلاب، در راستای جلب رضای پروردگار و خرسندی رهبر عزیز و جانباز انقلاب و آرامش بخشی به ملت شریف ایران، شکوهمندانه و پرفروغ تر از گذشته تداوم یابد.

انتهای پیام/